Μία πρώτη προσπάθεια χαρτογράφησης της κοινότητας των καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται στον ελλαδικό χώρο και σχετίζονται με τα μουσικά ιδιώματά του, καθώς και με αυτά των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου, αποτελεί η έρευνα της ΑΠΤΑΛΙΚΟ ΑΜΚΕ, με τίτλο "Έρευνα-Χαρτογράφηση της κοινότητας των μουσικών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του λαϊκού πολιτισμού".
Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν αφορούν την πραγματικότητα των μουσικών, τόσο πριν το πρώτο lockdown του Μαρτίου του 2020, όσο και αμέσως μετά. Συγκεκριμένα, η έρευνα πραγµατοποιήθηκε από την 10η Αυγούστου έως την 5η Σεπτεµβρίου του 2020, με δοµηµένο ηλεκτρονικό ερωτηµατολόγιο, και συγκέντρωσε 1112 ολοκληρωµένες απαντήσεις.
Στην έρευνα έχουν εκπροσωπηθεί επαρκώς όλες οι Περιφέρειες της χώρας, οι ηλικιακές ομάδες και τα δύο φύλα. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία προκύπτει ένα αρκετά ικανοποιητικό δείγμα αντιπροσώπευσης της εργασιακής εμπειρίας σε όλα τα ηλικιακά φάσματα μιας και οι ηλικίες των συμμετεχόντων κυμαίνονται από 16 ετών (έτος γέννησης το 2004) έως 76 ετών (έτος γέννησης το 1944).
Σχεδόν το σύνολο των συμμετεχόντων (99,3%), είναι οργανοπαίχτες (η φωνή συμπεριλαμβάνεται στα όργανα), ενώ παράλληλα με αυτή τους την ιδιότητα δημιουργούν πρωτότυπο μουσικό υλικό (27%), ασχολούνται με την ενορχήστρωση μουσικού υλικού / μουσικών παραστάσεων (13%) ή / και εργάζονται ως καλλιτεχνικοί υπεύθυνοι μουσικών προγραμμάτων (8,9%). Στο ερωτηματολόγιο δηλώθηκαν από τους συμμετέχοντες 33 διαφορετικά όργανα με πιο δημοφιλή τα ακόλουθα: Φωνή, Κιθάρα, Μπουζούκι, Λαούτο, Πιάνο, Κρουστά, Ούτι, Βιολί και Μπαγλαμάς.
Τα επικρατέστερα είδη μουσικής εξειδίκευσης από τα 13 τα οποία υπήρχαν ως προεπιλογή είναι τα: Μεταπολεμικό ρεμπέτικο όπως διαμορφώθηκε τις δεκαετίες 50- ́ 60- ́ 70, ́ Δημοτικό/Νησιώτικο, Ρεπερτόριο που αποτελείται από συνδυασμό έντεχνης ποίησης και λαϊκής μουσικής φόρμας, Λαϊκό τραγούδι του Πειραιά του Μεσοπολέμου (ανώνυμη και επώνυμη δημιουργία), Επώνυμες λαϊκές συνθέσεις με έντονα Δυτικά στοιχεία και Πρωτότυπες συνθέσεις των ερωτηθέντων. Το 68,3% ασχολείται και με άλλα είδη μουσικής πέραν της λαϊκής παράδοσης όπως για παράδειγμα τζαζ, ηλεκτρονική, πειραματική, εναλλακτική, αλλά και είδη εκτός Ελλάδος και Ανατολικής Μεσογείου όπως φλαμένκο, φάντο, λάτιν, τάνγκο κ.α.
Όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα της Έρευνας:
«Αφορμή για την πρωτοβουλία αυτή στάθηκε το ξέσπασμα της πανδημίας του ιού COVID-19, που έπληξε σοβαρά και έφερε στο φως χρόνια προβλήματα, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά, της κοινότητας των ανθρώπων του λαϊκού πολιτισμού. Εν μέσω αυτής της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης, κρίναμε απαραίτητο κι επείγον να καταγραφεί ο τρόπος ζωής των μουσικών, καθώς και ο τρόπος που ασκούν την τέχνη τους. Μας είχε γίνει εμφανές από την κρίση των προηγούμενων ετών ότι, λόγω της έλλειψης μιας ολοκληρωμένης βάσης δεδομένων, οι εκπρόσωποι της κοινότητας παραμένουν “αόρατοι” από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς που θα μπορούσαν παρέχουν λύσεις.»
«Στόχος της έρευνας είναι να αναδειχθούν οι ανάγκες της κοινότητας και ο ρόλος της, τόσο στην μουσική εκπαίδευση και διάδοση των εν λόγω ιδιωμάτων, όσο και στην δημιουργική οικονομία των κοινοτήτων στις οποίες δραστηριοποιούνται τα μέλη της. Μέσω της διερεύνησης των συνθηκών εργασίας τους επιθυμούμε να αναδειχθούν οι πρακτικές της αγοράς και να δοθεί έτσι η δυνατότητα να προταθούν συγκεκριμένοι τρόποι βελτίωσης των εργασιακών συνθηκών των μουσικών στο φυσικό, αλλά και στο ψηφιακό περιβάλλον το οποίο αποκτά πρωτόγνωρη σημασία λόγω των ειδικών συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία.»
Κατεβάστε όλη την έρευνα ΕΔΩ